جی پی اس برای بسیاری از ما واژه آشنایی است. ممکن است با این سیستم، آشنا و از سیستم هایی که دارای این قابلیت اند استفاده کرده باشید. اما گلوناس چطور؟ آیا تاکنون این واژه را شنیده اید؟ البته شاید بسیاری از ما نام گلوناس را شنیده باشیم یا این کلمه را بر روی گوشی های خود یا دیگران، در کنار نام جی پی اس، دیده باشیم اما در مورد آن اطلاعات زیادی نداشته باشیم. بسیاری تصور می‌کنند تمام موقعیت یاب ها، جی پی اس نام دارند اما اینگونه نیست . اگر مایلید در مورد گلوناس بیشتر بدانید، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید. در اینجا ما قصد داریم راجع به سیستم موقعیت یاب جی پی اس، گلوناس و دیگر موقعیت یاب ها، صحبت کرده و اطلاعات مفیدی درباره نحوه عملکرد آنها ارائه دهیم. همچنین خواهیم دانست که چرا استفاده از موقعیت یاب ما برایمان مفید است؟ چگونه بسیاری از مشکلات را حل و بسیاری از نیازها را برطرف می کنند.
جی پی اس و تاریخچه آن
سیستم جی پی اس مخفف عبارت Global Position System یا همان سیستم موقعیت یاب جهانی کشور آمریکاست. این سیستم از سه بخش تشکیل شده است. ماهواره هایی که در فضا به دور زمین در گردش اند، ایستگاه های کنترلی بر روی زمین و کاربران جی پی اس.
ماهواره های موقعیت یاب جی پی اس متشکل از ۳۱ ماهواره است که روزی دوبار به دور زمین می چرخند و اطلاعات را مخابره می کنند. گیرنده های جی پی اس به چندین ماهواره که نزدیکترین فاصله با آنها را دارد متصل شده و با محاسبه مدت زمان رسیدن سیگنال های دریافتی از ماهواره ها، موقعیت دقیق ماهواره ها را تعیین می کنند. بدین ترتیب با انجام محاسباتی، موقعیت کاربران بر روی زمین نیز مشخص می گردد.
بخش دوم شامل ایستگاه هایی است که در نقاط مختلف زمین وجود دارد. این ایستگاه ها، ماهواره ها را کنترل و موقعیت یابی می‌کنند. اطلاعات را از ماهواره ها دریافت و اطلاعاتی را نیز ارسال می کنند.
بخش سوم نیز سیستم های جی پی اس داری است که کاربران با اهداف گوناگون، برای موقعیت یابی، استفاده می کنند.
سیستم موقعیت یاب جی پی اس، در ابتدا برای کاربردهای نظامی ساخته و اولین ماهواره آن در سال ۱۹۷۸ به فضا پرتاپ شد. پس از مدتی استفاده از آن برای عموم ،به صورت کاملا رایگان، آزاد شد.
موقعیت یاب گلوناس چیست و چه تفاوتی با جی پی اس دارد؟
گلوناس نیز مانند جی پی اس نوعی موقعیت یاب جهانی است با عملکردی مشابه آن. با این تفاوت که گلوناس، سیستم موقعیت یاب جهانی کشور روسیه است که توسط ماهواره هایی که به همین اسم نامگذاری شده اند، عمل موقعیت یابی را انجام می دهد. موقعیت یابی توسط ماهواره هایی که به فضا پرتاپ شده و بر مدار زمین در گردش اند انجام می‌شود . در ادامه به بررسی تاریخچه ماهواره های گلوناس پرداخته و اطلاعات کامل و مفصلی تری را درباره این سیستم موقعیت یاب در اختیار شما قرار می دهیم.
گلوناس سیستم موقعیت یاب گلوناس سیستم مکان یاب دوبال
تاریخچه گلوناس
گلوناس مخفف “Global Navigation Satellite System” به معنی سیستم ماهواره ای ناوبری جهانی، یا به عبارت ساده تر همان سیستم مکان یابی جهان یابی است. ساخت و توسعه GLONASS در سال ۱۹۷۶ توسط اتحاد جماهیر شوروی آغاز گردید. از ۱۲ اکتبر ۱۹۸۲، راکت های متعددی از این ماهواره به فضا پرتاپ و در مدار قرار گرفت ودر سال ۱۹۹۳، رسما افتتاح شد. در اواخر دهه ۱۹۹۰، به دلیل وقوع جنگ جهانی، توسعه و توجه به آن کمی تضعیف شد اما در سال ۲۰۰۱، تحت ریاست ولادیمیر پوتین، پروژه گلوناس در اولویت دولت قرار گرفت و بودجه قابل ملاحظه ای به آن اختصاص داده شد. GLONASS گران قیمت ترین برنامه آژانس فضایی روسیه است که در سال ۲۰۱۰ یک سوم بودجه کشور روسیه را به خود اختصاص داد.
گلوناس در سال ۲۰۱۰، تمام سرزمین روسیه، و اکتبر سال ۲۰۱۱، با داشتن ۲۴ ماهواره درفضا، موفق به پوشش کامل جهانی شد تا رقیبی جدی برای جی پی اس به حساب آید.
انواع ماهواره های گلوناس
اولین ماهواره گلوناس در سال ۱۹۸۲ با نام گلوناس آغاز به کار کرد . گلوناس M، گلوناس K1 و گلوناس k2 دیگر ماهواره هایی بودند که در سال های بعد، از پایگاه هوایی روسیه به فضا پرتاپ شدند. گلوناس KM نیز ماهواره ای است که قرار است در آینده به فضا پرتاپ شود.
ماهواره موقعیت یاب گلوناس دوبال
معرفی سایر موقعیت یاب های جهان
جی پی اس یا Global Positioning System، کشور امریکا، اولین و با داشتن ۳۱ ماهواره در فضا، درحال حاضر قویترین و دقیق ترین سیستم موقعیت یاب جهان است. پس از آن سیستم موقعیت یاب گلوناس با داشتن ۲۴ ماهواره دومین سیستم مکان یابی قوی دنیا را در اختیار دارد.
علاوه بر جی پی اس و گلوناس، گالیلئو، سامانه ماهواره ای ناوبری جهانی اتحادیه اروپا(GNSS) ،ناویس هند و سامانه ناوبری بیدو (beidou)چین، از دیگر موقعیت یاب های موجود در جهان اند.
کاربرد موقعیت یاب ها در زندگی روزمره
از موقعیت یاب ها به طور گسترده ای در صنعت حمل و نقل استفاده می شود. به وسیله موقعیت یاب ها می‌توان از مکان دقیق وسایل نقلیه مطلع شد. می توان به صورت آنلاین بر مسیر حرکت، توقف و سرعت آنها نظارت کامل داشت. قفل کردن موتور از راه دور ، تعریف محدوده جغرافیایی امن و دریافت هشدار برای مواقع تعریف شده و بسیاری موارد دیگر از طریق موقعیت یاب ها ممکن است. مشاهده ترافیک مسیرها و انتخاب بهترین مسیر تردد، برای صرفه جویی در زمان و مصرف سوخت نیز از فواید بهره گیری از تکنولوزی مکان یابی می باشد.
موقعیت یاب ها علاوه بر ناوگان حمل و نقل، کاربردهای دیگری نیز دارند.
به وسیله مکان یاب ها می توان از کودکان،سالخوردگان، افراد و اشخاص مختلف که به هر دلیل نیاز به ردیابی دارند، مواظبت نمود. با در اختیار داشتن یک ردیاب، و با بهره گیری از قابلیت هایی که دارد، شما می توانید از دور آنها را کنترل کرده و در مواقع اظطراری از آنها پیام هشدار دریافت نمایید. در این موارد با دانستن مکان آنها بر روی نقشه، می توانید هرچه سریعتر به کمکشان بروید.
به وسیله موقعیت یاب ها می‌توانید مسیر حرکت کارمندانتان را پیگیری کنید.
نقشه برداری های هوایی نیز به وسیله این ماهواره ها انجام می شود.
ردیاب ها در ناوگان حمل و نقل نیز استفاده می شوند. تعیین موقعیت دقیق و لحظه ای، همواره توسط ردیاب ها صورت می پذیرد. نیز همانند سیستم حمل و نقل زمینی، انتخاب بهترین مسیر حرکت پروازی برای هواپیماها از دیگر فواید و کاربردهای این سیستم است.
سرویس های ردیابی هوایی نیز توسط این سیستم کار می کنند.